အခန္း (၉)

အခန္း (၈)

အခန္း (၇)

အခန္း (၆)

အခန္း (၅)

အခန္း (၄)

(၄)
ကြိ

ဤရက္မ်ားအတြင္း ၿဂိဳဟ္ နကၡတ္ တာရာ တို႔သည္ မစၥတာကြိ အတြက္ ဗ်ဴဟာက်င္းလ်က္ ရွိၾကသည္ ။ ကြိသည္ ရွားေလာ့လီေဝလင္ တည္းဟူေသာ ေျပာင္ရႊန္းတာရာကေလးကို သူ႔အား မႈိင္းမရန္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ သည္ ။ ထို ေျပာင္ရႊန္း တာရာ ကေလးသည္ ၾကယ္ေပါင္းစံုေသာ နဂါးေငြ႕တန္းႀကီး တြင္လည္းပါ၀င္၏ ။ ခ်ားလ္စ္ဂါဒင္နီးယား၀က္စ္ တည္းဟူေသာ ၿဂိဳဟ္နကၡတ္ႀကီးတစ္လံုးႏွင့္လည္း ယွဥ္၍ထြန္း၏ ။ ဆာကဇုန ဓာတ္သေဘာျဖင့္ ထိုၿဂိဳဟ္နကၡတ္ႀကီးကိုလည္း ဆြဲငင္၏ ။

ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ထိုေျပာင္ရႊန္းတာရာကေလးသည္ ၿဂိဳဟ္နကၡတ္ႀကီးအား တယ္လီဖုန္းရွိရာသို႔ ညိႈ႕ငင္ဆြဲေဆာင္ လိုက္၏ ။ ဝက္စ္ၿဂိဳဟ္ႀကီးသည္ ကမာၻေျမစကားျဖင့္ပင္ မစၥတာကြိအေၾကာင္းကို စံုစမ္းသည္ ။ အိမ္မွ ႏွင္ထုတ္ မထုတ္ေမးသည္ ။

“ဟင့္အင္း” ေျပာင္ရႊန္းတာရာကေလးက ရယ္လိုက္ၿပီး “ ရွင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ၊သူ႔ကို အလုပ္ေတာင္း ေပးမလို႔ ၊ မရီနဲ႔ ရွင့္ ။ တစ္ကယ္ေျပာတာ ။ သူ႔ကို က်မ အလုပ္ေပးေစခ်င္တဲ့ သူက ရွင္ပဲ ။ သိလား ”

ၿဂိဳဟ္နကၡတ္ႀကီးသည္ တိုး၍သာ ရယ္ေနျပန္၏ ။

“ ဒီကိစၥ ကၽြန္ေတာ္ ဘာတတ္ႏိုင္မွာလဲ ။ ခင္ဗ်ားေခြးၾကီးကို သူေမးတဲ့ စကားလံုးအတိုင္းေမးရရင္ သူက ဘာအသံုးက်သလဲ”

ရွာလီက လူၿပိန္းနားမလည္ေသာ ဘာသာရပ္မ်ားအေၾကာင္း ၊ စာေရးေကာင္းေသာ မစၥတာကိြ၏ ေက်ာ္ၾကားမႈ႔မ်ားကို ဋီကာခ်ဲ႕ေျပာ၏ ။ ဝက္စ္သည္ ရွာလီ့စကားကို စိတ္ဝင္စားေနေလသည္ ။

လြန္ခဲ့ေသာ ဂၽြန္လက အစုရွင္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဝက္စ္ ဒါရိုက္တာျဖစ္လာေသာ ပို႔စ္သတင္းစာ၏ ဒါရိုက္တာ အစည္းအေ၀းတြင္ ဗိုလ္မႈးႀကီးေကာင္းအား ကူညီႏိုင္မည့္သူတစ္ဦးကို ခန္႔ထားရန္ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ ။ ဤဉာဏ္ႀကီးရွင္ကေလးသည္ သူတို႔လိုခ်င္ေနတသာ လူစားမ်ိဳး မျဖစ္ႏိုင္ေပဘူးလား ။

“သူ႔ဆီ ကၽြန္ေတာ္သြားလိုက္ပါ့မယ္ ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ဒီေန႔သြားမယ္။ ေက်းဇူးတင္မေနပါနဲ႔ ။ သူက တစ္ေန႔က်ရင္ ခ်ားလ္ေအဒါးနား* လို ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္လာမွာပါ ”

* ခ်ားလ္စ္နင္ဒါဆင္ဒါးနား (၁၈၁၉-၉၇) ။ နာမည္ေက်ာ္ အေမရိကန္ သတင္းစာဆရာ ၊ အယ္ဒီတာ ၊ ထုတ္ေ၀သူ နယူးေယာက္ ရီဗ်ဴး သတင္းစာ၏ အယ္ဒီတာအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ (၁၈၄၉-၆၂) ။ အေမရိကန္ ေခတ္သစ္ သတင္းစာပံုစံကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္ ။ နယူးေယာက္ဆန္း သတင္းစာ၏ ပိုင္ရွင္အယ္ဒီတာျဖစ္သည္ ။

ကြိအဖို႔လည္း မစၥတာ၀က္စ္၏ ေႏွာင့္ေႏွးေနျခင္းအတြက္ မည္သို႔မွ် ကသိကေအာက္ မျဖစ္ေခ် ။ သူ႔စာအုပ္ထဲတြင္သာ ေန႔ေရာညပါ နစ္ျမဳပ္ေနသည္ ။ ရွာလီျပန္သြားၿပီး ငါးရက္ေျမာက္ေန႔ညေန ငါးနာရီတြင္ သူ႔တံခါးကိုေခါက္သံၾကားသည္ ။

အမ္မာသည္ ကတ္ျပားကေလးတစ္ခု ကိုင္ကာ၀င္လာသည္ ။ ကြိက ကတ္ျပားေပၚမွ အမည္ကို ၾကည့္သည္ဆိုရံု ၾကည့္လိုက္ၿပီး

“ ဘာကိစၥရွိလို႔တဲ့တံုး”

အမ္မာ မသိေခ် ။

“ ဒါျဖင့္လဲ အေပၚတက္လာခဲ့လို႔ေျပာလိုက္”

ပို႔စ္ သတင္းစာ ဒါရိုက္တာသည္ သူ႔အခန္းအထိ တက္လာသည္ ။ဝက္စ္ ျမင္ရေသာအခန္းသည္ သူ႔တသက္တြင္ ျမင္ဖူးသမွ် အက်ဥ္ေျမာင္းဆံုး အခန္းကေလးျဖစ္သည္ ။ စားပြဲေသးေသး ကုလားထိုင္ေသး ေသးကေလးတြင္ ကြိထိုင္ေနသည္ ။ မုန္တိုင္းေမႊထားသလို ဖရိုဖရဲ ျဖစ္ေနေသာ စာအုပ္ စာရြက္ စာတန္းၾကားတြင္ ထိုင္ေနျခင္းျဖစ္သည္ ။

ဝက္စ္သည္ အလြန္အမင္းစိတ္ဝင္စားလာသည္ ။

“မစၥတာ ကြိပါလားခင္ဗ်ာ” ဟုေမးသည္ ။

“ဟုတ္ပါတယ္ ၊ ကၽြန္ေတာ္ဘာလုပ္ေပးရမလဲ”

ဝက္စ္သည္ မခ်ဳပ္တည္းႏိုင္ေတာ့သျဖင့္ ဟားတိုက္၍ ရယ္လိုက္၏ ။

“ခင္ဗ်ားကေတာ့ အမ်ားႀကီးလုပ္ေပးႏိုင္မွာေပါ့ ၊ ကၽြန္ေတာ္ကလဲ နဲနဲေတာ့ လုပ္ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္ ၊ ပို႔စ္ သတင္းစာရဲ႕ သံတမန္အျဖစ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ လာခဲ့ပါတယ္”

“ပို႔စ္ သတင္းစာ”

ကြိသည္ သူ႔ဦးေႏွာက္ကို အလုပ္ေပးလိုက္သည္ ။

“ေအာ္ စစ္ ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ ပညာရွင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေကာင္း ဆိုတာ ခင္ဗ်ားလား”

ဝက္စ္သည္ ပို၍ အူျမဴးခ်င္လာသည္ ။

“ကၽြန္ေတာ့္ နာမယ္က၀က္စ္ပါ ၊ ခ်ားလ္စ္ဝက္စ္ ။ ခင္ဗ်ား ကတ္ထဲက နာမည္ကတ္ျပားေပၚမွာ ေရးထား တဲ့အတိုင္းပါပဲ”

ဝက္စ္သည္ ကြိ၏ အိပ္ရာေပၚတြင္ ထိုင္လိုက္၏ ။

“မစၥတာကိြ ။ ပို႔စ္သတင္းစာဟာ ေတာက္ေတာက္ေျပာင္ေျပာင္ ေရးႏိုင္သားႏိုင္တဲ့လူေတြကို အၿမဲရွာေန ပါ တယ္ ၊ ဒါေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားဆီကိုလာခဲ့တာပါ ”

ကိြသည္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး အလုပ္ကေလးရလွ်င္လုပ္ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ဘူးသည္ကို ျပန္လည္အမွတ္ရလာ သည္။ အလုပ္သည္ ယခုသူ႔ထံေရာက္လာၿပီ ။ သူ႔စိတ္သည္ ေလးလံေန၏ ။

ရွာလီကိုေမးခဲ့သည့္ အတိုင္း

“ အဲဒီေတာ့ခင္ဗ်ားက ဘာအႀကံေပးခ်င္သလဲ” ဟု ဝက္စ္ကိုေမးလိုက္ေလသည္ ။

“ပထမဆံုး ကၽြန္ေတာ္သိခ်င္တာက ခင္ဗ်ားဘာေတြေရးခဲ့ဘူးသလဲ ။ သတင္းစာအတြက္ အသံုးက်မယ့္ ဘယ္လိုဘာသာရပ္ေတြကို ေရးႏိုင္သလဲဆိုတာ သိခ်င္တယ္ ”

ကြိ သည္သူ၏ သတင္းစာျဖတ္ပိုင္း စာအိတ္ႀကီးကို ထုတ္ျပရျပန္သည္ ။ ဝက္စ္က ျမန္ျမန္ဖတ္လိုက္ၿပီး

“ အေတာ္ေကာင္းတာပဲ ၊ အျမတ္ခြန္ ကိစၥေရးထားတာ သိပ္မွန္တယ္” ဟုခ်ီးက်ဴးသည္ ။

ဝက္စ္က သတင္းစာတြင္ အိပ္ငိုက္စာမ်ားေရးရန္ လူလိုေနေၾကာင္း (“ေလးနက္ၿပီး ခိုင္ခံ့တဲ့ေဆာင္းပါး ေတြ”ဟူ၍ စကားလံုး သံုးႏႈန္းသည္ ။) ထိုအလုပ္မ်ိဳးကို ကြိ စိတ္ဝင္စားမႈ႕ ရွိ မရွိ သိလိုေၾကာင္း ရွင္းျပသည္ ။

ကြိက အလုပ္ခ်ိန္ မမ်ားပဲ အိမ္လခ အတြက္ရမည္ဆိုလွ်င္ လုပ္ခ်င္ေၾကာင္းေျပာသည္ ။

“ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းနဲ႔ သြားေတြ႕ပါ ။ အလုပ္ခန္႔တာ ျဖဳတ္တာ သူလုပ္ပါတယ္ ။ ခင္ဗ်ား အေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္ေျပာထား လိုက္မယ္”

ေနာက္တေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ကြိသည္ ျပည္နယ္၏ ေရွ႕ေဆာင္သတင္းစာႀကီးျဖစ္ေသာ ပို႔စ္သတင္းစာ ၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းႏွင့္ သြားေတြ႕သည္ ။

ပို႔စ္သတင္းစာသည္ သံမဏိရွည္ေသာ သတင္းစာ ျဖစ္သည္ ။ ၁၈၄၆ ခုႏွစ္မွစ၍ မေန႔ တေန႔က အထိ မိသားစုပိုင္ ျဖစ္သည္ ။ ျပည္တြင္းစစ္ ကာလ*တြင္ သမၼတ ေဒးဗစ္**၏ လက္စြဲျဖစ္ခဲ့သည္ ။ ျပန္လည္တည္ ေဆာက္ေရး ကာလ ***ႏွိပ္ကြပ္မႈ႕မ်ား အၾကားတြင္ မယိမ္းမယိုင္ ေက်ာက္စာတိုင္ပမာ ရပ္တည္ခဲ့သည္ ။ လူျဖဴႀကီးစိုးေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သည္ ။

*ေငြ၀ယ္ကၽြန္စနစ္ ဖ်က္သိမ္းေရးကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ ဆယ့္တျပည္နယ္က ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္သျဖင့္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ (၁၈၆၁-၁၈၆၅) ။ ။ ေျမာက္ပိုင္းျပည္ေထာင္စုတပ္မ်ား ႏွင့္ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ ေပါင္းစုတပ္မ်ား တိုက္ၾကသည္ ။

**ဂ်က္ဗာဆင္ ေဒးဗစ္(၁၈၀၈-၈၉) ။ ။ အေမရိကန္ ေတာင္ပိုင္းျပည္နယ္ေပါင္းစု (၁၈၆၁-၁၈၆၅) ၏ သမၼတ။

***ျပည္တြင္းစစ္ အၿပီး ေတာင္ပိုင္း ျပည္နယ္ေပါင္းစုကို ျပည္ေထာင္စုထဲသို႔ ျပန္လည္သြတ္သြင္း၍ ႏိုင္ငံျပန္ လည္တည္ေဆာက္သည့္ ကာလ (၁၈၆၇-၇၇) ။

ေကာ္ေဇာအိတ္၀ါဒီမ်ား*ႏွင့္ စကာလာဝက္ဂရီဝါဒီ**မ်ားကို နာမဝိေသသန လွလွႀကီးတပ္ၿပီး ကားစင္တင္ခဲ့သည္ ။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တီလ္ဒင္*** အတြက္ ဝံ့ဝံ့စားစား တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သည္ ။ ေဟးစ္**** ကို သူခိုးဒျမပမာ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့သည္ ။ ကလီဗလင္*****ကို ဘုရားတစ္ဆူ ဂူတစ္လံုး ေျမွာက္စားခဲ့သည္ ။ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ခြင့္^ကို အားျပည့္မာန္ျပည့္ ေထာက္ခံခဲ့သည္ ။ ေဘာ္ေငြသတၱဳလြတ္လပ္ခြင့္^^ ကို မ်က္စိမွိတ္ လက္ခံခဲ့သည္ ။ ဘ႐ိုင္ယန္ဝါဒ^^^တိုက္ပြဲတြင္ ‘ပံုမွန္’ ေနခဲ့သည္ ။

* ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ကာလတြင္ေျမာက္ပိုင္းမွ ေတာင္ပိုင္းသို႔ ကိုယ္က်ိဳးရွာရန္ ဆင္းလာသူတို႔ကို ဆိုလိုသည္ ။ ေျခသလံုး အိမ္တိုင္ထြက္ကာ ေကာ္ေဇာေက်ာပိုးအိတ္ တလံုးႏွင့္ ဆင္းလာဟန္ကို အစြဲျပဳ၍ ေကာ္ေဇာအိတ္ဝါဒီ (ကားပတ္ဘက္အစ္ဇင္) မ်ားဟုေခၚသည္ ။

** ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးကာလအတြင္း ေျမာက္ပိုင္း၏ ႏိုင္ငံေရး၀ါဒီျဖစ္ေသာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီသို႔ ဝင္သည့္ ေတာင္ပိုင္းသား လူျဖဴမ်ားကို စကာလာဝက္ဂရီ မ်ားဟုေခၚသည္ ။

*** တီလ္ဒင္ ၊ ဆင္ျမဴရယ္ဂ်ဳံးစ္ (၁၈၁၄-၈၆) ။ ။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ။ ၁၈၇၆ -ခုႏွစ္တြင္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ ႏိုင္သည္ ။ လူထုမဲ၌ အသာရေသာ္လည္း မဲဆႏၵနယ္အလိုက္တြင္ တမဲတည္းကပ္႐ႈံေလသည္ ။

****ေဟးစ္ ၊ ႐ုသာပို႔စ္တီ (၁၈၂၂-၉၃) ။ ။ ၁၉ႀကိမ္ေျမာက္ အေမရိကန္ သမၼတ (၁၈၇၇-၈၁) ။ တီလ္ဒင္ကို လူထုမဲ၌ ႐ႈံးၿပီး မဲဆႏၵနယ္မဲ၌ တမဲတည္းကပ္ႏိုင္ကာ သမၼတျဖစ္လာသူ ။

*****ကလီဗလင္ ၊ စတီဒင္ ဂ႐ိုမာ (၁၈၃၇-၁၉၀၈) ။ ။ ၂၂ႀကိမ္ႏွင့္ ၂၄ႀကိမ္ေျမာက္ အေမရိကန္သမၼတ (၁၈၈၅-၈၉) ၊ (၁၈၉၃-၉၇) ။

^ ႏိုင္ငံတစ္ကာ ကုန္သြယ္မႈ႔ခ်င္း လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ႏိုင္ေစရန္ အေကာက္အခြန္စနစ္ ၊ ကုန္ပမာဏ ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ စနစ္မ်ားကို ဖ်က္သိမ္းေရး၀ါဒ ။ ၁၈၉၆ ခုႏွစ္မွစ၍ အေကာက္အခြန္ အခြင့္ရွိခဲ့သည္ ။ ရီပတ္ ဘလစ္ကန္ပါတီႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက အေကာက္အခြန္ ျမင့္မားစြာ စည္းၾကပ္ၿပီး ျပည္ပကုန္သြယ္မႈ႕ကို ဟန္႔တားလိုသည္ ။ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး သမားမ်ားက အေကာက္ခြန္ ေလ်ာ့ခ်ေရးကို လိုလားသည္ ။

^^၁၈၉၆ ခုႏွစ္ ဂ်ဴလိုင္လတြင္ က်င္းပေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ညီလာခံ၌ တင္သြင္းသည့္ ေဘာ္ေငြ စကၠဴျဖင့္ ဒဂၤါးလြတ္လပ္စြာ ထုတ္လုပ္ေရး အစီအစဥ္ ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ေငြေၾကးကို ေရႊျဖင့္သာမက ၊ ေငြျဖင့္လည္း ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံထားေရး အစီအစဥ္ျဖစ္သည္ ။

^^^ ဘရိုင္ယန္ ၊ ဝီလ်ံဂ်င္းနင္း (၁၈၆၀-၁၉၂၅) ။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ၁၈၉၆ခုႏွစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ညီလာခံတြင္ ေဘာ္ေငြစကၠဴထုတ္လုပ္ခြင့္ဘက္မွ ရပ္တည္လ်က္ ပါတီသမၼတေလာင္း အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရသည္ ။

ဤသို႔လွ်င္ ပို႔စ္သည္ သမိုင္းေျပာင္ခဲ့ေသာ သတင္းစာျဖစ္ေလသည္ ။

ပို႔စ္သတင္းစာသည္ ပိုင္ရွင္၏ေျမးမ်ား လက္ထက္တြင္ အေျခခိုင္လာသည္ ။ ပို၍ျမန္ေသာ သတင္းစာ ၊ ပို၍ စာမ်က္ႏွာမ်ားေသာ သတင္းစာ ၊ အေရာင္ႏွင့္ ကာတြန္းဇာတ္လမ္းသံုးေသာ သတင္းစာမ်ိဳးကိုလူႀကိဳက္မ်ား လာေသာ အခ်ိန္တြင္ ပိုင္ရွင္တို႔ ေငြမလိုက္ႏိုင္ေတာ့ေခ် ။ ပို႔စ္သတင္းစာ၏ ေမွာင္မဲေသာေန႔မ်ား ။

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းက ဝင္ကယ္ခဲ့ပါေသး၏ ။ သို႔ေသာ္ ေလလံပစ္ရမည့္ အေျခသို႔ ဆိုက္ျပန္သည္ ။ ထိုအခ်ိန္တြင္ တိုးတက္ေသာ လူငယ္မ်ား ပါဝင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္စု ဝင္လာျပန္သည္ ။ ယၡဳအခါ သတင္းစာသည္ အျမတ္အစြန္းေပၚသည့္ အဆင့္သို႔ ျပန္လည္ တက္လွမ္းလာသည္ ။

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းကို အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ဆက္ခန္႔ သည္ ။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္း သည္ သမ႐ိုးက် သတင္းစာဝါဒကို ကိုင္စြဲသူ ျဖစ္သည္ ။ အယ္ဒီတာလည္းသူ တိုက္အုပ္လည္းသူ ။ မည္သည့္စာမွ် သူကိုယ္တိုင္ ပ႐ု* မဖတ္ပဲ သတင္းစာထဲ မေရာက္ႏိုင္ ။ တညတည ပ႐ုဂယ္လီ** ၄၀ ေလာက္ေတာ့ သူကအေပ်ာ့ထင္သည္ ။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ႕ အယ္ဒီတာလည္း သူပင္ျဖစ္၏ ။ ညအယ္ဒီတာ ဆိုသည္ပင္ သူ႔ခိုင္းဖတ္ ။ စီမန္ခံ့ခြဲေရးမွဴးလည္း သူ႔ၾသဇာ ခံရသည္ ။ ထိုလုပ္ငန္းမ်ားအျပင္ ေန႔စဥ္ေခါင္းႀကီးပိုင္း သံုးေကာ္လံ*** ေရးလိုက္ေသးသည္ ။

* ခဲစာလံုးစီၿပီးေနာက္ စာမူရင္းႏွင့္တိုက္ဆိုင္ စစ္ေဆးျခင္း ။ စာလံုးေပါင္း အမွားအမွန္ ျပင္ျခင္း ။

** ခဲစာလံုးမ်ားကိုစီၿပီးေနာက္ စာမ်က္ႏွာမဖြဲ႕မီ ထည့္သည့္ သံျပားကိရိယာမ်ား ႏွစ္ေပခန္႔ရွိသည္ ။

*** သတင္းစာတြင္ ေဒါင္လိုက္ ခြဲျခားထားေသာ စာသားအကန္႔မ်ား ။

ကြိသည္ “အယ္ဒီတာ” ဟုေရးသားထားေသာ အခန္းတြင္းသို႔ မေျပာမဆို ဝင္သြားသည္ ။ က်င္စြယ္ျဖဴျဖဴ ၊ ဆံပင္ျဖဴျဖဴ လူဖိုင့္ဖိုင့္ႀကီး တစ္ဦး ။ စားပြဲႀကီးတြင္ ရွပ္အကၤ်ီလက္ေမာင္းပင့္ကာ စာေရးေနသည္ ။

“ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေကာင္းပါလားခင္ဗ်ာ”

“ကၽြန္ေတာ္ပါဘဲ ။ ဘာမ်ားလုပ္ေပးရမလဲ”

ကြိသည္ ဝက္စ္၏ ေထာက္ခံစာကို စားပြဲေပၚတင္ေပးလိုက္သည္ ။

“မစၥတာ ကြိ ကိုး ။ ထိုင္ပါခင္ဗ်ာ ။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ေမွ်ာ္ေနတာပါ ”

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းသည္ ေမးရိုးကားကား ၊ အသားနီစပ္စပ္ ၊ ေလျဖတ္ခံရမည့္ ပံုပန္းျဖစ္၏ ။ သို႔ေသာ္ သူ႔ေခါင္း ကား ဂ်ဴးလူမ်ိဳးတို႔၏ ရဲရင့္ေသာျခေသၤ့* ေခါင္းပံုစံမ်ိဳး ။ သူ႔မ်က္လံုးက ၾကင္နာမႈ႕အျပည့္အဝ ။ သူ႔အမူအရာက သိကၡာရွိရွိ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း ။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသည္ အခ်ိန္သည္ ေငြထက္ အရာေရာက္သည္ ဆိုေသာဝါဒကို ကိုင္စြဲသူ မဟုတ္၍ ၿမိဳ႕အေၾကာင္းေလေၾကာရွည္ေနေလသည္ ။

*သုဏမ်ဳိးျခေသၤ့ (သမၼာက်မ္းစာ ဗ်ာဒိတ္က်မ္း -၅ ။ ၄)

“ဒီျပည္နယ္ရဲ႕ တဖက္စြန္းကေန တဖက္စြန္းအထိ တိုးတက္မႈ႕စိတ္ဓာတ္ေတြဟာ ျပည္သူေတြရဲ႕ ရင္မွာ တဒိတ္ဒိတ္ ခုန္ေနတယ္ ။ ဒီတိုးတက္မႈ႔နဲ႔ အတူ ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚ လြတ္လပ္မႈ႕ေတြပဲ ထြန္းကားလာ တယ္ ။ ေခတ္ေဟာင္းက အစြဲအလမ္းေဟာင္းေတြလဲ ေပ်ာက္ကုန္ပီ ။ ဒီမိုကရက္ တံဆိပ္တပ္တိုင္း သစ္ကုန္ပီ လို႔ မယူဆေတာ့ဘူး ။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္တိုင္း ကိုလဲ ဟင္နရီဂ်ီဆာေဖ့ နဲ႔တတန္းထဲ မစဥ္းစားေတာ့ဘူး ။

ကြိက “ ဟင္နရီဂ်ီဆာေဖ့က ဘယ္လိုလူလဲ”ဟုေမးသည္ ။

ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေကာင္းသည္ ထိုေမးခြန္းေၾကာင့္ တြန္႔ကနဲျဖစ္သြားသည္ ။

“အင္း အဲဒီဇာတ္လမ္း ခင္ဗ်ား မၾကာဘူး သိမွာပါ”

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္း ခဏမွ်ၿငိမ္သက္သြားၿပီး ဝမ္းနည္းသံေပါက္ေသာ္လည္း အသံမာမာျပင္းျပင္းျဖင့္ “ ခင္ဗ်ား နားနဲ႔ မ်က္စိကိုက်ယ္က်ယ္ ဖြင့္ထား ၊ အတြင္းနားနဲ႔ အတြင္းမ်က္စိကို ေျပာတာေနာ္ ။ စိတ္ကိုလဲဖြင့္ထား ။ ႏွလံုးသား ကိုလဲဖြင့္ထား ။ ဒါမွ ဒီျပည္နယ္ကလူေတြဟာ ကမာၻေပၚမွာ အရဲရင့္ဆံုးလူေတြ ၊ အေဖာ္ေရြဆံုး လူေတြ ၊ အညွာတာဆံုးလူေတြ ဆိုတာ ခင္ဗ်ားနားလည္ လာမယ္ ။ ဒါထက္ ခင္ဗ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီဝင္ လား”

“ကၽြန္ေတာ္က ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ သမားသက္သက္ပါ”

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းက ၿပံဳးရႊင္စြာျဖင့္

“ မွန္လိုက္တဲ့ စကားပါဘဲခင္ဗ်ာ သိပၸံပညာဆိုတာ ပါတီက အနားသတ္လို႔ မရပါဘူး ။ မစၥတာ ဝက္စ္က ခင္ဗ်ား ထူးခၽြန္ပံုေတြကို ေျပာထားပါတယ္” ဟုေျပာၿပီး ပို႔စ္သတင္းစာ ဘက္ကေပးခိုင္းသည့္ လစာေၾကးေငြ ကိစၥကို ရွင္းျပေနေလသည္ ။ ကြိသည္ တပတ္ ဆယ္ေဒၚလာ ရမည့္ ပံုေသဉာဏ္ပူေဇာ္စနစ္ ကို လက္ခံလိုက္ေလသည္ ။ တလအစမ္း လုပ္ရန္လည္း ယာယီ သေဘာတူလိုက္သည္ ။

“လႊတ္ေတာ္က လာမယ့္ ဂ်န္နဝါရီလမွာ စည္းေဝးမယ္ ။ အခြန္စနစ္ေတြ ျပင္ဘို႔ အေရးႀကီးတယ္ ။ လက္ရွိစနစ္ ကေတာ့ ဘယ္ဘက္က ၾကည့္ၾကည့္ ေက်နပ္စရာမရွိဘူး ။ ဒီေတာ့ အခြန္ ဥပေဒေတြကို ေလ့လာထား ေစခ်င္တယ္ ။

“ ဒီဥပေဒ ေတြကို ကၽြန္ေတာ္ ေက်ပီးသားပါ”

“ဟုတ္လား ။ ဒါျဖင့္ ဘယ္လိုသေဘာရသလဲ”

“ရုပ္ပ်က္ ဆင္းပ်က္ပဲ”

“ႀကိဳက္ၿပီ ။ က်ဳပ္က အဲဒီလို ျပတ္ျပတ္ေျပာတတ္တာမ်ိဳး ႀကိဳက္တယ္ ။ အဲဒီ ဥပေဒကို ဘယ္လိုေဝဖန္မလဲ ။ ဘယ္လို ကုစားမလဲ ေျပာပါအံုး”

ကြိက နည္းလမ္းမ်ားကို တိုတိုႏွင့္ ထိထိမိမိ ရွင္းျပသည္ ။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းက သေဘာက်သည္ ။

“အလုပ္ ခ်က္ခ်င္းစမယ္ဗ်ာ ။ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးဗ်ာ ။ ဆယ္ပုဒ္ျဖစ္ျဖစ္ ဆယ့္ႏွပုဒ္ျဖစ္ျဖစ္ ေရး ။ လူထုဆႏၵက အူလွန္ အသဲလွန္ ျပဳျပင္လာခ်င္ေအာင္ေရး ၊ ျပဳျပင္ရင္ ဘယ္နည္းဘယ္ပံု လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာလဲ ေရးဗ်ာ။ ”

ကြိက ျပန္ရန္ထလိုက္၏ ။

“စကားမစပ္ အခြန္စနစ္ ျပဳျပင္ေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး က်ဳပ္လဲေဆာင္းပါး တစ္ေစာင္ေရးလိုက္ေသးတယ္ ။ လမ္းခင္းတဲ့ သေဘာေပါ့ ။ တျခားေဆာင္းပါးေတြ လိုက္လာေအာင္ ေရးလိုက္တာဘဲ ။ ခင္ဗ်ားလဲ ဖတ္ၿပီးေရာေပါ့ ”

“ဖတ္ပီးပါပီ”

“ဘယ့္နဲ႔ သေဘာရသလဲ”

“ခင္ဗ်ားတကယ္ေရးတာလား”

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းသည္ အနည္းငယ္ အံ့အားသင့္သြားကာ “ဒါေပါ့” ဟုအေျဖေပးသည္ ။

“ခင္ဗ်ား ေမးမွေတာ့ ေျဖရမွာေပါ့ ။ ကၽြန္ေတာ့္ အထင္ေတာ့ ရီစရာေကာင္းတယ္ ထင္တာပဲ”

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းေဒါပြသြားသည္ ။ သူသည္ ပင္ကိုယ္စိတ္ဓာတ္အရ ေဒါသကုမၼာရ ျဖစ္၏ ။ သို႔ေသာ္ ဤအသက္ အရြယ္တြင္ ေဟာေဟာဒိုင္းဒိုင္း ႐ႈး႐ႈးရွားရွား လုပ္ေန၍ အက်ိဳးမမ်ားသည္ကို ဆင္ျခင္မိလာသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ ယၡဳအခါ စိတ္အလြန္ထိန္းသည္ ။

“ေျဗာင္တိုက္ ေျပာတတ္ပါေပ့ဗ်ာ ခ်ီးမြမ္းပါတယ္ ။ က်ဳပ္တတ္သမွ် မွတ္သမွ်နဲ႔ လုပ္ထားတာေလးေတြေတာ့ ခင္ဗ်ား စာနဲ႔ယွဥ္ရင္ အရွက္ကြဲေတာ့မွာဘဲ”

“ဒါေတာ့ ခင္ဗ်ားအကဲျဖတ္ေပါ့ဗ်ာ”

ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းသည္ ေစာေစာက ကြိကို ညစာဖိတ္ေကၽြးမည္ဟု ႀကံထားသည့္စိတ္ကူးကို ဖ်က္ကာ ဦးညႊတ္ ႏႈတ္ဆက္လိုက္ေလသည္ ။ ကြိကလည္း သုတ္သုတ္ပင္ ျပန္ထြက္လာခဲ့၏ ။ သူ႔နာရီကို ၾကည့္လိုက္ေသာအခါ ဤေတြ႔ဆံုပြဲအတြက္ တနာရီသာ အခ်ိန္သံုးရန္ သတ္မွတ္ထားခဲ့ပါလ်က္ ဆယ္မိနစ္ပို၍ အခ်ိန္စားသြား ေၾကာင္း သူသတိျပဳလိုက္ မိသည္ ။

အခန္း (၃)

(၃)

ကြိ

ရွာလီက မ်က္စိကေလးတစ္ခ်က္ေစြၾကည့္လိုက္သည္ႏွင့္ မစၥက္ ပိန္တာ က

“မစၥတာ ကြိ ဒါေဒၚေဒၚ့တူမ မစၥက္ ေ၀လင္”ဟုေျပာလိုက္ေလသည္ ။

“ေဒၚေဒၚ့ အလုပ္တာဝန္ခံေလ” ဆိုေသာစကားလံုးကို ေျပာဆိုရာမွ စိတ္မသိုးမသန္႔ျဖစ္၍ ႏႈတ္ဆြံ႕ေန၏ ။ တူမေလးကို ဤနည္းဤပံု မိတ္ဆက္မေပးရက္ ။

သူ႔အေဒၚ စကားခ်န္ေျပာသည္ကို သိသျဖင့္ ရွာလီက ရယ္ခ်င္စိတ္ကို မ်ိဳသိပ္ကာ အသာအယာပင္ ဦးညႊတ္ ႏႈတ္ဆက္လိုက္၏ ။ ကြိကလည္း မရယ္မၿပံဳး ဦးညႊတ္ႏႈတ္ဆက္သည္ ။ သူခါတိုင္း ထိုင္ေနက်ေနရာ တြင္ ထိုင္သည္ ။ သူ႕ဘယ္ဘက္လက္က အိတ္ထဲမွစာအုပ္ကို အလိုအေလ်ာက္ ႏိႈက္ယူလိုက္၏ ။ မစၥက္ပိန္တာ သည္ မေယာင္မလည္ႏွင့္ အခန္းထဲမွ ထြက္သြားေလသည္ ။

ရွာလီကလည္း မီးဖိုေခ်ာင္သို႔၀င္ကာ အမ္မာႏွင့္အတူ ညစာျပင္သည္ ။ အမဲေၾကာ္ ၊ အာလူး ၊ ေပါင္မုန္႔ ၊ ေကာ္ဖီ ၊ ေထာပတ္ ၊ မက္မန္းသီးေျခာက္ တို႔ကို လင္ပန္းနက္ကေလးႏွင့္ ထည့္သည္ ။

“ပါရဂူေတြ တေလွႀကီးေတာင္ စားေလာက္ရဲ႕ ထင္ပါတယ္ကြယ္” ရွာလီက လင္ပန္းကေလးကို ေစ့ေစ့ စပ္စပ္ၾကည့္ၿပီး ေျပာလိုက္သည္ ။

“ေက်းဇူးပဲ အမ္မာေရ”

ရွာလီသည္ လင္ပန္းကေလးကို ကိုင္ကာ ညေနစာခန္းထဲသို႔ ျပန္၀င္လာသည္ ။ ကြိ တေယာက္ထဲထိုင္ ေန၏ ။ စားပြဲေပၚတြင္ စာအုပ္ကပြင့္လ်က္ ။ ကြိသည္ ဆံပင္ထဲ လက္ထိုးကာ ကုန္းကိုင္းကိုင္းႀကီး စာဖတ္ေန သည္ ။

သူ႔ေဘးသို႔ ရွာလီေရာက္လာသည္ ။ စားစရာမ်ားကို တင္ရသည္ ။ သူက မတုန္မလႈပ္ ေက်ာက္႐ုပ္ ။ ရွာလီက

“တဆိတ္ရွင္” ဟုေျပာမွဆတ္ကနဲ ေမာ့ၾကည့္သည္ ။

“ေအာ္..ဟုတ္ကဲ့”

ကြိသည္ စာအုပ္ကိုေနရာေရြ႕ေပးလိုက္သည္ ။ ဖတ္လက္စေနရာတြင္ လက္ညွိဳးထိုးသြင္းၿပီး ညွပ္ထား သည္။ ရွာလီက ပန္းကန္မ်ားကို ေနသားတက်ခ်သည္ ။ ဇြန္း ၊ ခက္ရင္း ၊ လက္သုတ္ပုဝါ အသစ္ ။ အားလံုးေနရာ တက် ျဖစ္မွ

“ဘာလိုပါေသးသလဲ” ဟုေမးသည္ ။

ကြိကစားပြဲကို မ်က္လံုးေစြၾကည့္ၿပီး

“ေရတခြက္ေလာက္ ေပးပါခင္ဗ်ာ”

“ေအာ္..ဟုတ္သားဘဲ ၊ ရပါတယ္”

ရွာလီက ေငြေရခရားထဲမွ ေရငွဲ႔ထည့္ေပးသည္ ။ ထိုေရခရားသည္ ၁၈၆၂ ခု ေမလျပည္တြင္းစစ္ အတြင္းက ယန္ကီး* စစ္သားမ်ား အိမ္ေပၚမွလႊင့္ပစ္သြား၍ ျပန္ေကာက္ကာ သိမ္းထားခဲ့ရသည့္ ေငြခရား ျဖစ္သည္ ။

* အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္ (၁၈၆၁-၆၅) တြင္ ျပည္ေထာင္စုဘက္မွ ၀င္တိုက္ေသာ ေျမာက္ပိုင္း ျပည္နယ္သားမ်ား ။

ရွာလီ၏ ေလာကြတ္ပ်ဴငွာကေလးမ်ားကို ကြိက အမႈ႕မဲ့ အမွတ္မဲ့ပင္ ။ ေပါင္မုန္႔ပန္းကန္တြင္ စာအုပ္မွီေထာင္ၿပီး အမဲေၾကာ္လွီးရင္း စာဖတ္ေနသည္ ။ စားပြဲတင္နာရီေလာက္ႀကီးေသာ နာရီတစ္လံုးကို ပန္းကန္ ေဘးတြင္ ခ်ထားသည္ ။

“အားလံုးစံုပါပီေနာ္”

“စံုပါပီ”

“ရွင္ က်မကို မွတ္မိသလား” ရွာလီကေမးခြန္းထုတ္သည္ ။ ကြိ ကတဒဂၤမွ် ေမာ္ၾကည့္ၿပီး စားၿမဲဆက္စားသည္ ။

“မသိဘူး”

ရွာလီသည္ သူ႔ဘာသာ ၿပံဳးလုိက္မိ၏ ။

“ဒီေန႔ ညေနက ရွင့္ကို၀င္တိုးမိတာ က်မေခြးႀကီးေလ ၊ မွတ္မိပီလား ။ ရွင္နာသြားေသးလား ။ ေထာ့နင္းေထာ့နင္း ျဖစ္ေနသလိုပဲ ။ တကယ္စိတ္မေကာင္းပါဘူးရွင္ ”

“ကိစၥမရွိပါဘူး” ကြိကအနည္းငယ္ မေနတတ္ မထိုင္တတ္ျဖစ္သြားကာ “ကၽြန္ေတာ္လမ္းေလ်ာက္ ထြက္ခဲပါတယ္ ။ ခင္ဗ်ား အေပ်ာ္ေခြးႀကီးလဲ က်ိဳးပဲ့ေတာ့ မသြားပါဘူးေနာ္” ဟုေျပာသည္ ။

“ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္ ၊ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး”

အေပ်ာ္ေခြးႀကီး၏ ပိုင္ရွင္ကို သူ႔အိမ္ရွင္၏ အလုပ္တာ၀န္ခံအျဖစ္ ေတြ႔ေနရေသာ္လည္း သူ႔စိတ္တြင္ ဘာမွစႏိုးစေနာင့္ မျဖစ္ေၾကာင္း သူ႔မ်က္ႏွာတြင္ သိသိသာသာႀကီးေပၚလြင္ေနသည္ ။ သူ႔မ်က္စိ သည္စာအုပ္ တလွည့္ အမဲေၾကာ္တလွည့္ ကူးေန၏ ။

“ညစာယူေပးတာေက်းဇူးတင္ပါတယ္”

ထိုစကားသည္ “သြားပါေတာ့ခင္ဗ်ာ” ဟုေျပာသည္ထက္ ပို၍အဓိပၸါယ္စူးေနသည္ ။သို႔ေသာ္ မစၥက္ပိန္တာ၏ ျပတ္သားေသာ အလုပ္တာဝန္ခံကမူ သူ႔အနားမွ တပါးမွ် မခြာ ။ စာထဲ အာရံုဝင္စားေနျခင္းကို အခြင့္ေကာင္း ယူကာ ကြိ ကိုအနီးကပ္ေလ့လာသည္ ။

ကြိ သည္ ပိဋကတ္တိုက္ထဲတြင္ ခ်က္ျမွပ္၍ စာအုပ္ႏွင့္ အခ်င္းေဆးခဲ့သူ ပမာ ျဖစ္သည္ ။ ပိုးဟတ္ျဖဴလို အသားအရည္ႏွင့္ ။ ဆန္ေကာဝိုင္းလို မ်က္မွန္ႀကီးႏွင့္ ။ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လံုး၀ ကင္းျပတ္သည့္ ဟန္ႏွင့္ ။ ဆံပင္ ကတစ္လစာေလာက္ပိုရွည္ေနသည္ ။ နက္ကတိုင္ လည္စည္းက ကုပ္ဘက္တြင္ ေကာ္လာအေပၚ ေက်ာ္၍ နင္းေနသည္ ။ သို႔ေသာ္ မ်က္ႏွာေပါက္ ျပတ္သားသည္ ။ လတ္ဆတ္ၾကည္လင္သည္ ။ ႏွာတံေပၚသည္ ။ ႏႈတ္ခမ္းက ထထၾကြၾကြ လုပ္တတ္သူတို႔တြင္ ရွိေသာ မတြန္႔ မေကာ့ႏႈတ္ခမ္း မ်ိဳးျဖစ္သည္ ။ မ်က္မွန္ႀကီးကို ခဏျဖဳတ္ ၊ ဆံပင္ရွည္ႀကီးကို ညွပ္လိုက္လွ်င္ ပါရဂူ ကေလး ဟုေခၚႏိုင္ဘြယ္ မရွိေသာ ဥပဓိရုပ္မ်ိဳး ေပၚလြင္လာႏိုင္သည္ ။

ရွာလီသည္ ကြိ ကိုအႏုစိတ္ ေလ့လာရင္း သူလုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္းအေျခအေနကို စဥ္းစားမိသည္ ။ စိတ္အစာ ၊ ရုပ္အစာ စားရင္း သမာဓိဆိုက္ေနေသာ လူငယ္ကို သူေျပာျပရေတာ့မည္ ။ ေကာင္းပါၿပီ ။ ဘယ္လိုေျပာရမလဲ ၊ သူ႔ၾကည့္ရသည္မွာ မိမိထက္ အသက္မ်ားမ်ား မႀကီးႏိုင္ ။

“ငါကေတာ့ျပတ္ျပတ္ပဲ” ရွာလီက သူ႔အားသူ တင္းလိုက္သည္ ။သို႔ေသာ္ ေသြးက မဆူ ။ အိမ္လခ ကိစၥသည္ သူ႔ကို ေဟာေဟာဒိုင္းဒိုင္း ေျပာေအာင္ ဆိုေအာင္ မီးမထိုးႏိုင္ ။ ဖီဖီ ကေလးငိုေျပးရသည့္ အျဖစ္ကို ေတြးမိမွ သူ႔သႏိၷဌာန္ ခိုင္မာလာသည္ ။

“ရွင္စာဖတ္ေနတုန္း က်မစကား ျဖတ္ေျပာရဦးမယ္” ရွာလီက ျပတ္သားစြာေျပာသည္ ။ “ ေျပာစရာက ေလးတစ္ခု ရွိလို႔ပါ”

ကြိက ဒုတိယအႀကိမ္ေမာ့ၾကည့္သည္ ။ အံ့အားသင့္ျခင္း ၊ စိတ္ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ျခင္းတို႔သည္ မ်က္မွန္ဝိုင္းႀကီး ေနာက္မွ သူ႔မ်က္လံုးတြင္ ေပၚေနသည္ ။

“ဆိုပါဦး”

“ေဒၚေဒၚ မိတ္ဆက္ေပးတုန္းက က်မဘာလဲဆိုတာ စံုေအာင္ မေျပာခဲံဘူး”

“ဘာထူးမွာ မို႔လို႔လဲ”

“ဟုတ္ကဲ့ ၊ ထူးပါတယ္ က်မက သူ႔တူမသက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး ။ သူ႔ အလုပ္တာဝန္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ လဲ လုပ္ပါတယ္ ။ သူကအိမ္ငွားလုပ္ငန္းကို သိပ္ႏိုင္တာမဟုတ္ဖူး ။ ဒီအိမ္က လူေပါင္းစံု လာငွားေနတာ ။ ဒီေတာ့ ခဏ ခဏ အမႈ႔ကေလးေတြေပြတာေပါ့ ။ ဆုိပါေတာ့ရွင္ ။ တခ်ိဳ႕က အိမ္လာငွားေနၿပီး ။ က်မ ဘယ္လို ေျပာရမလဲ ။ အိမ္လခ ေပးဘို႔က်ေတာ့ သိပ္တြန္႔ဆုတ္ တတ္တယ္ ။အဲဒီလို လူေတြနဲ႔ေဒၚေဒၚက ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ရမွန္း သိတာမဟုတ္ဘူး ။

ကြိသည္ နာရီကို ငံု႔ၾကည့္ကာ ရွာလီ့စကားကို လက္ျပၿပီးတားလိုက္သည္ ။

“တိုက္ရိုက္မေျပာတာ အလကား အခ်ိန္ျဖဳန္းတာပဲလို႔ ကၽြန္ေတာ္ အၿမဲယံုတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ့္ဆီက အိမ္လခ ေတာင္းဘို႔ ခင္ဗ်ာ့းအေဒၚက ခင္ဗ်ားကို ေခၚလိုက္တာမို႔လား”

“ဟုတ္ပါတယ္”

“ ဒီလိုဆို ခင္ဗ်ာ့း အေဒၚကိုေျပာလိုက္ပါ ။ စိတ္မပူပါနဲ႔ ။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတာ တကယ္ေျပာတာပါလို႔ ။ ဒီေန႔ည ကၽြန္ေတာ္ စာတိုက္က ေဒၚလာႏွစ္ဆယ္ရတယ္ ။ အဲဒီေငြ ခင္ဗ်ားအေဒၚကို ေပးမွာပါပဲ”

ကြိက စာဆက္ဖတ္ရန္ဟန္ျပင္ရင္း ေျပာသည္ ။

ရွာလီသည္ ကြိကို ၿပံဳးလဲ့လဲ့ ၾကည့္ေနေသာ္လည္း သန္းေကာင္စာရင္းေကာက္သူ ပမာရွင္းရွင္း ျပတ္ျပတ္ စပ္စပ္စုစု ဆက္ေမးေနသည္ ။

“တခုေမးပါရေစဦး ။ ရွင့္မွာ ပံုမွန္ဝင္ေငြတို႔ ၊ အလုပ္အကိုင္တို႔ေရာ ရွိရဲ႕လား”

“မရွိပါဘူး”

“ဒါျဖင့္ ဒီၿမိဳ႕မွာ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းေတာ့ ရွိမွာေပါ့ ။ သူတို႔က ”

“ မိတ္ေဆြလား ။ ဒီၿမိဳ႕မွာလား ။ တစ္ေယာက္မွ မရွိဘူး”

ကြိက ခပ္ထန္ထန္ေျပာ၍ ရွာလီက

“ရွင္ကလဲ မိတ္ေဆြမရွာခ်င္ဘူး ထင္ပါတယ္” ဟုျပန္ေမးသည္ ။

“ဟုတ္တယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္မလိုခ်င္ဆံုးဟာ မိတ္ေဆြပဲ ။ နယူးေယာက္မွာ ႀကံဳခဲ့တာနဲ႔ဘဲ တန္ပါတယ္။ ဒီလာတာကိုက တကိုေရ တကာယ ေနဘို႔လာတာ”

“က်မက ေထာက္ခံခ်က္ကိစၥ စဥ္းစားေနတာပါ ။ နယူးေယာက္မွာေတာ့ ရွင့္မိတ္ေဆြေတြ ရွိတယ္ ေပါ့ေနာ္”

“ အင္း ႏွစ္ေယာက္ရွိတယ္ ။ သူတို႔ ေထာက္ခံခ်က္က အသံုးဝင္မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ တစ္ေယာက္က ပုလိပ္ ၊ တစ္ေယာက္က အလစ္သုတ္”

ရွာလီ ခဏငိုင္သြားသည္ ။ သူအမွန္ေတြေျပာေနတာ ။ ငါဘာထပ္ေျပာရမလဲ ။

“ ရွင္ဒီည ေငြသြင္းႏိုင္ရင္ ေဒၚေဒၚဝမ္းသာမွာပဲ ။ က်မ တခါတည္းယူသြားေပး ႏိုင္ပါတယ္”

“ အိုး…ျဖစ္ပါတယ္”

ကြိသည္ အကၤ် ီအိတ္ထဲမွ စာအိတ္တအိတ္ဆြဲ ထုတ္လိုက္ၿပီး စားပြဲေပၚပစ္ေပးလိုက္သည္ ။ ရွာလီက လက္ႏွိပ္စက္ျဖင့္ စာရိုက္ထားသည့္ စာအိတ္ကို ေကာက္ကိုင္ၾကည့္လိုက္သည္ ။ သူတို႔ၿမိဳ႕ စာတိုက္ အမွတ္အသား ကို ေတြ႔ရေလသည္ ။

“ထုတ္ၾကည့္ရမလားဟင္”

“ႀကိဳက္သလိုသာလုပ္ပါ”

ရွာလီသည္ သဲလြန္စေတြ႔လိုေတြ႔ျငား စာအိတ္ကိုေကာက္ယူၾကည့္သည္ ။ ကြိအေၾကာင္း ခေရေစ့တြင္း က်သိေအာင္ လုပ္ရန္ သူ႔တာဝန္ျဖစ္သည္ ။ သို႔ေသာ္ စိတ္ပ်က္စရာ ။ စာအိတ္ထဲတြင္ အေပါစား စာရြက္ျဖဴ ေလး တစ္ရြက္ ။ စာရြက္ေခါက္ထဲတြင္ ေဒၚလာႏွစ္ဆယ္တန္ အသစ္က်ပ္ခၽြတ္တရြက္ ။ဘာစာမွ်မပါ ။

“ေအာ ရွင့္မွာ ေငြရေပါက္ရလမ္း အလုပ္ေတာ့ ရွိေသးပါကလား” ရွာလီက စကားေခၚသလိုေျပာသည္ ။

စိတ္မၾကည္မသာမ်က္ႏွာထားျဖင့္ ကြိေမာ့္ၾကည့္လိုက္ပံုမွာ “ ဘာလဲ ခင္ဗ်ားက ခုထိေပကပ္ေနတုန္း လား”ဟု ေမးသလိုရွိသည္ ။

“ခင္ဗ်ားေျပာတာ ကၽြန္ေတာ္သေဘာမေပါက္ဘူး”

“ဒီလိုေလ ဒီေငြက ရွင္အလုပ္တစ္ခုခုလုပ္လို႔ ပို႔ေပးတဲ့ေငြ ထင္လို႔ပါ”

“ဒါက ထင္ေၾကးဘဲ”

“ေလကုန္ခံၿပီး စပ္စုတယ္လဲ မထင္ပါနဲ႔”

“ဘာသိခ်င္လို႔လဲ”

“ဒီေငြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး”

“ဒီအတိုင္းလာတာပဲ စာအိတ္ရယ္ ၊ စာရြက္ရယ္ ၊ ေငြစကၠဴရယ္ ဒါပဲ”

“ဘယ္ကလာတယ္ ဆိုတာေတာ့ ရွင္သိမွာေပါ့”

“မသိဘူး လက္ေဆာင္လို႔ ထင္တာဘဲ”

“ဒါျဖင့္ ဒီၿမိဳ႕မွာ ရွင့္မိတ္ေဆြ တေယာက္တေလ ရွိတာေတာ့ ေသခ်ာတာေပါ့”

“ကၽြန္ေတာ္ေျပာပီးပီဘဲ ။ တေလာကလံုးကၽြန္ေတာ့္မွာ မိတ္ေဆြ ႏွစ္ေယာက္ဘဲရွိတယ္ ။ သူတို႔ေနတာ ကနယူးေယာက္မွာ ။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုးက ေဒၚလာႏွစ္ဆယ္ေပးႏိုင္မယ့္ လူေတြမဟုတ္ဖူး”

ရွာလီသည္ေခါင္းရႈပ္သြားဟန္ျဖင့္ ရယ္လိုက္ကာ

“ ဒါ ဒါ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူေပးလိုက္တာပါလိမ့္ လို႔ေတာင္ရွင္ မေတြးမိဘူးလား”

“ကၽြန္ေတာ့္ အေဖပို႔လိုက္တယ္ ထင္တာပဲ”

“အိုး… ရွင့္အေဖ”

သူ႔မွာ အေဖရွိတယ္ ။ ထင္ရာလုပ္တဲ့လူႀကီးျဖစ္မယ္ ။ ခ်မ္းသာတဲ့ သူျဖစ္မယ္ ။ သားလိုခ်င္တာသံုးရ ေအာင္ ေငြပို႔စရာ ရွိတာျဖစ္မယ္ ။ ရွာလီသည္ တသီႀကီးဆက္စပ္ ေတြးရင္း တုန္တုန္ယင္ယင္ႏွင့္

“ေပါက္ေပါက္ရွာရွာ လုပ္တယ္မထင္ပါနဲ႔ေနာ္ ။ က်မက ရွင္ဒီမွာဆက္ၿပီးေနႏိုင္တဲ့ ဝင္ေငြရွိရဲ႕လား ၊ မရွိရဲ႕လား သိဖို႔လိုလို႔ ေမးတာပါ”

ကြိသည္ စားေသာက္ၿပီးသြား၍ ဇြန္းခက္ရင္းကို ခ်ၿပီးနာရီၾကည့္လိုက္သည္ ။

“ညစာ စားဘို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ ကုန္ပီ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီအိမ္လခ ကိစၥက ေန႔ေရြ႕ ညေရြ႕ လုပ္လို႔ရမွာ မဟုတ္ေတာ့ အျပတ္ဘဲေျပာမွဘဲ ။ ဒီေငြဟာ ကၽြန္ေတာ့္ အေဖဆီက လာတာဆိုရင္ ဒါဟာ ပထမဆံုး အႀကိမ္ဘဲ ။ ေနာက္ထပ္ ရမယ္ မရဘူးဆိုတာေတာ့ ပေဟဠိလိုျဖစ္ေနတယ္ ။ သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ကလဲ တခါမွ မေတြ႔ဘူးဘူး”

“ ေအာ္…သူက ဒီၿမိဳ႕မွာေနတာလား”

“ေနတယ္လို႔ ထင္စရာရွိတာဘဲ ။ထင္လို႔လဲ ကၽြန္ေတာ္ ဒီကိုေျပာင္းလာတာေပါ့ ။ အစကေတာ့ သူလာေတြ႔ၿပီး အိမ္လခေတြ ဘာေတြေပးမယ္လို႔ ထင္ထားေနခဲ့တာ ။ တလသာရွိေတာ့မယ္ ၊ ေပၚမလာဘူး ။ သူ႔ကိုရွာဘို႔ ကၽြန္ေတာ့္တာဝန္လို႔ ထင္သလားမသိဘူး ။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ သူ႔ကိုရွာဘို႔ အခ်ိန္ပိုမရွိဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ေငြမွန္မွန္ရမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ကတိမေပးႏိုင္ဘူး ”

ခဏ ၿငိမ္သြားသည္ ။ ၿပီးမွ ရွာလီက “ေငြကိစၥ အသာထားပါအံုး ။ ကိုယ့္အေဖ လိုက္ရွာဘို႔ေလာက္ ေတာင္မွအာရံု မထားဘူးလားရွင္ ”

“အိုး…ေမးတတ္ပေလ ။ ကၽြန္ေတာ္ အာရံုထားတာနဲ႔ ပီးႏိုင္တာမွ မဟုတ္ဘဲ ။ ကိုယ့္အေဖ ဘယ္မွာေန မွန္းလဲမသိ ။ဘယ္လိုပံုပန္း ရွိမွန္းလဲမသိ ။ဘာနာမယ္မွန္းလဲမသိဘဲနဲ႔ ရွာပံုေတာ္ဖြင့္လို႔ရမလား ။ ဘယ္ေလာက္ တာဝန္ႀကီးတယ္ဆိုတာ ခင္ဗ်ားသိေလာက္ပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ့္ ရွိသမွ်အခ်ိန္ကို အလုပ္ထဲ ျမွဳပ္ ထားတာ ။ အေဖေတြ႔ရင္ အိမ္လခ ေပးမွာဘဲ ဆိုတဲ့ ေျမွာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ေတာ့ ဆင္ကန္းေတာတိုး ရွာမေနႏိုင္ပါဘူးဗ်ာ ”

သူေျပာေနပံုမွာ ထက္ထက္သန္သန္သာ မဟုတ္လွ်င္ အေတာ္ျမင္ျပင္း ကပ္ဖြယ္ေကာင္းေပလိမ့္မည္ ။ ရွာလီသည္ ျငင္းခ်က္ ထုတ္သည့္ေလသံကို မဖံုးမဖိေတာ့ဘဲ “ အေဖကိုေတာင္ မရွာႏိုင္ေလာက္ေအာင္ဆိုေတာ့ ရွင့္အလုပ္ကအေတာ္ႀကီးက်ယ္လို႔ ေပါ့ေနာ္”ဟု ခနဲ႔သည္ ။

“ကမာၻေပၚမွာ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေပါ့ ။ အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ႕ဆိုင္ရာ လူမႈ႔ေရးသိပၸံ ပညာလို႔ပဲ လြယ္လြယ္ဆိုပါေတာ့” ကြိက တိုတိုေျဖသည္ ။

ရွာလီက ခပ္မဆိတ္ လုပ္ေနၿပီး မ်က္ႏွာထား ေၾကာင္ေန၍ သူ႔စကားကို ဘာမွသေဘာမေပါက္ေၾကာင္း ကြိ နားလည္လိုက္သည္ ။

ထို႔ေၾကာင့္ ညင္သာစြာပင္ “ အဲဒီ ပညာက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ မူလဘူတ ။ သဘာဝ နဲ႔ သမိုင္းကို သံုးသပ္တဲ့ သိပၸံပညာ ။ စုစည္းထားတဲ့ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕ေတြမွာ လူေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရးကို အႏွစ္ခ် ထားတဲ့ သိပၸံ ပညာ ။ လူမႈ႔ေရး တိုးတက္မႈ႕တည္တံ့ေရးကို စိုးမိုးတဲ့ ဥပေဒေတြ ၊ ထံုးနည္းေတြ ပညတ္တရားေတြကို မွန္မွန္ ကန္ကန္ ဒိဌဓမၼ က်င့္သံုးတဲ့ သိပၸံပညာေတြဘဲ” ဟုရွင္းျပလိုက္သည္ ။

“ဒီေဝါဟာရေတြ က်မနားယဥ္ၿပီးသားပါ ။ ဒီေတာ့ ရွင္က အဆင့္ဆင့္ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ႔ ဆိုင္ရာ လူမႈ႕ေရး သိပၸံပညာရွင္ႀကီး ျဖစ္ခ်င္ေနတာေပါ့ ဟုတ္လား”

သူသည္ ယဲ့ယဲ့ၿပံဳးလိုက္ၿပီး “ျဖစ္ခ်င္ေနတာေပါ့လို႔ ေမးသလား”ဟုျပန္ေမးသည္ ။

“ေအာ္…ရွင္က ျဖစ္ပီးေနပီလား”

ကြိသည္ အိတ္ထဲသို႔ လက္ႏႈိက္လိုက္ၿပီး စာအိတ္ႀကီး တခုကို ထုတ္လိုက္သည္ ။ စာရြက္မ်ား အၾကားမွ ေနာက္ထပ္ စာအိတ္ တလံုးကိုယူလိုက္သည္ ။

“ ခင္ဗ်ားက ေထာက္ခံခ်က္ကိစၥ ေျပာေနတယ္ ။ ကဲ ဒါေတြက မိတ္ေဆြထက္ပိုၿပီးေကာင္းတဲ့ ေထာက္ခံခ်က္ေတြလို႔ ခင္ဗ်ားထင္ပါလိမ့္မယ္”

စာရြက္ျဖတ္စမ်ားကို ရွာလီဖတ္ၾကည့္သည္ ။ မစၥတာ ကြိ၏ေဆာင္းပါးမ်ားကို ေဖာ္ျပမည့္အေၾကာင္း လူသိမ်ားေသာ စာေစာင္“ေလးေလးႀကီး”၏ ေၾကာ္ျငာႏွစ္ခု ။ အလားတူေၾကာ္ျငာပါေသာ တႏွစ္ေလးႀကိမ္ထုတ္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံ စာေစာင္ မာတိကာ စာမ်က္ႏွာတစ္ခု ။ ထိုေဆာင္းပါးမ်ားကို ေဝဖန္ၿပီး ေဆာင္းပါးရွင္ကို ခ်ီးက်ဴး ထားသည့္ နယူးေယာက္ သတင္းစာတေစာင္မွ ေခါင္းႀကီးတခု ။ စာေစာင္ ေလးေလးႀကီး တစ္ခုမွ မစၥတာကြိ အား လူမႈ႕ေရး သိပၸံပညာႏွင့္ ဆိုရွယ္လစ္ဝါဒ အေၾကာင္းေဆာင္းပါးေရးေပးရန္ ေတာင္းခံစာတစ္ခု စသည္တို႔ကို ေတြ႔ရေလသည္ ။

ထိုစာရြက္မ်ားသည္ အံၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေလးစားခန္႔ညား ထိုက္ပါေပ၏ ။ သို႔ေသာ္ ရွာလီ၏ စိတ္တြင္ အံၾသၿပီးရင္း အံ့ၾသရင္း ျဖစ္ေနမိသည္မွာ ဖီဖီလို ကေလးငယ္ကို မညွာမတာ ေမာင္းထုတ္ ရက္သည့္ လူတစ္ေယာက္က သိပၸံပညာတို႔ အနက္ လူသားအဆန္ဆံုး ၊ အသိမ္ေမြ႔ဆံုး သိပၸံပညာတြင္ လိုက္စားသူ တေယာက္ျဖစ္ေနျခင္းေပတည္း ။

စာရြက္မ်ားကိုျပန္ေပးရင္းရွာလီက

“မိတ္ေဆြ ထက္ေတာ့ပိုပီး အေရးမေရာက္ပါဘူးရွင္” ဟုေျပာလိုက္ေလသည္ ။

“အႀကိဳက္ တမ်ိဳးစီေပါ့ေလ”

“က်မ အၿမဲထင္ေနတာက လူမႈ႕ေရးသိပၸံပညာ ဆိုတာ လူ႔ဘဝနဲ႔ လက္ပြန္းတတီးရွိရတယ္ ။ လူလူခ်င္း ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ႕ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ အေပၚမွာ အေျခခံရတယ္ ဒီလိုမဟုတ္ဘူးလား”

“ခင္ဗ်ား ထင္ျမင္ခ်က္က ခိုင္လံုပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ႐ႈ႕ျမင္ပံုကေတာ့ ကေခ်ာ္ကခၽြတ္ႏိုင္တယ္ ”

“ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူမႈ႕ေရးသိပၸံ ပညာရွင္မွာ အဲဒီလိုဆက္ဆံေရးမ်ိဳး မရွိဘူးလို႔ ရွင္သေဘာထားတယ္ မဟုတ္လား”

ကြိသည္ ရွာလီကို ခပ္တင္းတင္းၾကည့္လိုက္သည္ ။ ရွာလီ့မ်က္လံုးထဲတြင္ မေက်မခ်မ္းအၾကည့္ကေလး ကို ျမင္လိုက္ရေသာ အခါမွ သူ႔အမူအရာတြင္ စိတ္ဝင္စားမႈ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ပါလာသည္ ။

“ဘယ္နည္း ဘယ္ပံုနဲ႔ ေကာက္ခ်က္ဆြဲတာလဲ”

“ေအာ္ …ကေခ်ာ္ကခၽြတ္ေကာက္ခ်က္လို႔ ထင္ခ်င္လဲ ထင္ေပါ့ရွင္ ။ အေဖတို႔ မိတ္ေဆြတို႔ နဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ေျပာတဲ့ ရွင့္စကားေတြကို ေတြးမိၿပီး ေကာက္ခ်က္ဆြဲတာေပါ့”

တကယ္ေတာ့ ရွာလီ အမ်ားဆံုးေတြးမိသည္မွာ ဖီဖီ့ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္ ။

ရွာလီသည္ စားပြဲတဖက္တြင္ ကြိႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွ မတ္တပ္ရပ္လိုက္သည္ ။ သူ႔ပါးကနီေထြးသည္ ။သူ႔မ်က္လံုးက နီလာေရာင္လို ၾကည္လင္ျပာလဲ့ေနသည္ ။ သူ႔ေမးေစ့က ေယာက်ာ္းေမးေစ့လို ေပၚလြင္သည္ ။ ၿပံဳးခ်ိဳေသာ ႏႈတ္ခမ္းအစံုေၾကာင့္သာ ေယာက်ာ္းမဆံျခင္းျဖစ္သည္ ။

ကြိသည္ မ်က္မွန္ဝိုင္းႀကီးထဲမွေန၍ သူ႔ကို နာသာခံခက္အၾကည့္ျဖင့္ၾကည့္ေနသည္ ။

“ခင္ဗ်ားက သိပၸံပညာ လက္ေတြ႔သံုးနည္းလို႔ ခင္ဗ်ားထင္ေနတဲ့ကိစၥကို သေဘာတရားနဲ႔ ပလံုးပေထြး လုပ္ပစ္တာကိုး ။ သေဘာတရားနဲ႔ လက္ေတြ႔ ဟပ္မႈ႕ဆိုတာ ကမာၻ႕ဝင္ရိုးစြန္းလို လံုးဝ တျခားစီပဲ ။ လူမ်ားစု အသံုးျပဳဘို႔ လူနည္းစုက ရွာေဖြရတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ့္တာဝန္က ေနာင္လာေနာက္သားေတြ အသံုးျပဳဘို႔ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းရဲ႕ ပညတ္တရားေတြ ၊ ဥပေဒ ထံုးတမ္းေတြကို ရွာေဖြဘို႔ပဲ”

“ေႏွာင္းလူးေတြကလဲ အခုရွင္ သေဘာထားသလိုပဲ လူ႔ပညတ္တရားေတြကို လက္ေတြ႔ဟပ္ မသံုးခ်င္ဘူး ဆိုရင္ေကာရွင္”

“သံုးခ်င္ေအာင္ စည္းရံုးသိမ္းသြင္း ဘို႔က အစိုးရအလုပ္ေပါ့”

“အစိုးရ ကလဲဒီတာဝန္ကို ေက်ာခိုင္းေနရင္ေကာရွင္ ၊ အစိုးရဆိုတာကေကာ ဘာလဲ ။ ရွင္တို႔လို လူ တေယာက္စီ တေယာက္စီ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ လူထုႀကီးရဲ႕ ဆႏၵသေဘာထားေတြနဲ႔ ဖြဲ႔ထားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းပဲ မဟုတ္လား”

“အဲဒီမွာ ခင္ဗ်ားရဲ႕ အေျခခံအမွားတပတ္ေက်ာ့ လာျပန္တာဘဲ ။ ကၽြန္ေတာ့္လိုလူက နည္းနည္းေလး ရွိတာ ။ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့ စာအုပ္ကို ကၽြန္ေတာ္ေရးဘို႔ျဖစ္လာတာက ကၽြန္ေတာ့္အတြက္မဟုတ္ဖူး ။ သား ၊ ေျမး၊ ျမစ္ ၊ ညႊန္႔ ေတြအတြက္ဗ် ။ကၽြန္ေတာ္ဒီစာအုပ္ကို ေရးဘို႔ပ်က္ကြက္ရင္ လူ႔ေလာကႀကီးထဲ နစ္နာမွာဘဲ ။ ဒီအလုပ္က ဖေအေပ်ာက္ရွာပံုေတာ္ခင္းတဲ့ အလုပ္မ်ိဳး ၊ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ အခ်ိန္ျဖဳန္းတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးေတြနဲ႔ မတူဘူး ။ အဲဒါ ေတြက သာမန္လူ သိန္းသန္း ကုေဋ လုပ္လို႔ရတယ္ ။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ား သေဘာေပါက္ေရာေပါ့”

ရွာလီသည္ ကြိ၏ မယံုႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးမားေသာ အတၱကို သနားစရာေကာင္းေကာင္း ၊ ေဒါေဖာင္းစရာ ေကာင္းေကာင္း သိျမင္လာေလ၏ ။

“တျခား လူေပါင္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာလဲ ကိုယ့္အတြက္ကို မဟာ အေရးကိစၥႀကီးလို႔ ထင္တလံုး လုပ္တာဘဲ ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အဲဒီလူ အားလံုးလိုလို မွားေလျခင္းဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ၾကရတယ္ဆိုတာ ရွင္စဥ္း စားမိရဲ႕လား”

“အဲဒီ အျခားလူေတြရဲ႕ အမွားေတာ္ပံုဟာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ဘာဆိုင္လဲ ။ ကၽြန္ေတာ့္အမွားအတြက္သာ ကၽြန္ေတာ္ တာဝန္ရွိတာေပါ့ ”

“ဒါေၾကာင့္ ရွင္လဲ မွားေနပီလို႔ ေျပာခ်င္စရာ ျဖစ္ေနတာေပါ့”

“ကၽြန္ေတာ္ မွားမွမမွားဘဲ ။ ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ ေျပာႏိုင္ပါ့မလဲ ။ ဟာေဗး* လိုလူက ေသြးလွည့္စနစ္ကို ရွာေတြ႔တယ္ ။ အဲဒီရွာေဖြေတြ႔ရွိခ်က္ကို လက္ေတြ႔ဟပ္သံုးဘို႔က သူ႔ေလာက္မေတာ္တဲ့လူ ေတြရဲ႕အလုပ္ဘဲ ။ ဝွစ္တေန**လို လူမ်ိဳးက ၀ါဖတ္စက္ ထြင္တယ္ ။ အဲဒီစက္ကို အနဲဆံုး ၊ ကပၸလီ ဆိပ္ကမ္း အလုပ္သမားေတာင္ သံုးတတ္တယ္ ။ ဒီလို လူတိုင္းသိတဲ့ ကိစၥေတြကို ဘာျဖစ္လို႔ ဖန္တရာေတေအာင္ ေျပာ ေတာ့မလဲ ။ သေဘာတရား ထုတ္ဖို႔ဆိုတာက လက္ေတြ႔လုပ္ဖို႔ထက္ ပိုၿပီးႀကီးျမတ္တဲ့ ပါရမီလိုတယ္ဆိုတာ ခင္ဗ်ား သေဘာေပါက္ပါတယ္ ။ လူမႈ႕ တိုးတက္ျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲမႈ႕ဆိုင္ရာ ထာဝစဥ္ သေဘာတရားေတြကို ထိုးထြင္းသိျမင္တဲ့ လူဟာ အဲဒီသေဘာတရားေတြကို လက္ေတြ႔ဟပ္သံုးဖို႔ အတြက္ တျခားလူေတြလက္ထဲကို ဝကြက္ အပ္ထားခဲ့ရံု ရွိေတာ့မေပါ့”

*ဝီလွ်ံဟာေဗး (၁၅၇၈-၁၆၅၇) ။ ။ အဂၤလိပ္ သိပၸံပညာရွင္ ။ လူ႔ခႏၶာကိုယ္တြင္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ႕ စနစ္ကို စတင္ေတြ႔ ရွိခဲ့သည္ ။

** ဝွစ္တေန ၊ အယ္လီ (၁၇၆၅-၁၈၂၅) ။ ။ အေမရိကန္ စက္မႈ႕လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ တီထြင္သူ ။ သူတီထြင္ေသာ ဝါႀကိတ္ ဝါဖတ္ စက္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ စက္မႈ႕လုပ္ငန္း အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္ လာခဲ့သည္ ။

ရွာလီသည္ သူ႔ကိုၿငိမ္ၿငိမ္ကေလး စိုက္ၾကည့္ေနသည္ ။သူကလည္း ရွာလီ့ကို ျပန္စိုက္ၾကည့္ေနသည္ ။ ရွာလီသည္ သူျမင္ဖူးသမွ် အဂၤါ႐ုပ္မ်ား အနက္ အခ်မ္းေျမ့အတည္ၿငိမ္ဆံုး ၊ အဂၤါရုပ္ကို ျမင္ေနရေလသည္ ။ ခ်က္ခ်င္းပင္ ကြိ၏ မ်က္လံုးမ်ားသည္ နာရီေပၚသို႔ေရာက္သြားသည္ ။ နဖူးေၾကာမ်ား ႐ႈံ႕သြားသည္ ။

“ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ အိမ္ခန္းကိစၥက ရွိေသးတယ္”

“ဟုတ္ကဲ့ ၊ တျခားလူေတြက်င့္သံုးဘို႔ ရွင္ေရးေနတဲ့ လူမႈ႕ေရးသေဘာတရားေတြနဲ႔ ရွင့္ကိုရွင္ တဝမ္းတခါး လွေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွာလား”

“အို.. မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး ။ ဒါနဲ႔ စားဘို႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး ။ စာအုပ္ထြက္လာရင္ေတာ့ တမ်ိဳးျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မွာ ေပါ့ ။ စာအုပ္ေရးပီးဘို႔က ႏွစ္ႏွစ္နဲ႔ ဆယ္လ လိုေသးတယ္ ။ ေငြရွာဘို႔ အတြက္ အဲဒီအခ်ိန္ေတြထဲက တမိနစ္ပဲ ပဲ့ထြက္ထြက္ နစ္နာတယ္” ကြိ ကစိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ စကားဆက္သည္ ။ “ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဝင္ေငြရွိေအာင္ေတာ့ လုပ္ရအံုးမွာဘဲ ။ နယူးေယာက္မွာတုန္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေငြေလးဘာေလး ရွာခဲ့ဘူးပါတယ္”

“ဟုတ္လား”

“အင္း အမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ေယာက္ ေရးတဲ့ ေဝါဟာရ အဘိဓာန္ကို ကူလုပ္ေပးတာပါ”

“ေအာ္”

“မိန္းမႀကီးက စာ႐ူးေပ႐ူးပါ ။ ကၽြန္ေတာ္ဘဲ အားလံုးေရးခဲ့တာဘဲ ၊တနာရီ ငါးေဒၚလာရတယ္ ။ အဲဒီလို မိန္းမႀကီး မ်ဳိးမ်ား ခင္ဗ်ား သိထားတာမရွိဘူးလား”

ရွာလီက အေျဖမေပး ။ ကြိ ဖတ္ေနသည့္ စာအုပ္ကို လွမ္းၾကည့္ၿပီး စာလံုးမ်ားကို ေဇာက္ထိုးၾကည့္ေန သည္။ ကြိ ဖတ္ေနသည့္ စာအုပ္မွာ လူမႈ႕ေရးေဗဒက်မ္း ဆိုသည္ကိုေတာ့ အလြယ္ႏွင့္ဖတ္၍ရသည္ ။ အေၾကာင္း အရာ ကိုမူ ခက္ခက္ခဲခဲ စာလံုးေပါင္းေနရသည္ ။ မနည္းအာရံုစိုက္မွ “ ပတ္ဝန္းက်င္ အသိုင္းအဝိုင္း အေပၚ လူ၏တာဝန္” ဆိုေသာ အေၾကာင္းအရာမွန္း သိရေတာ့သည္ ။

တိတ္ဆိတ္လြန္းေနျခင္းကို သတိျပဳမိကာ “ခြင့္လႊတ္ပါရွင္ ။ ဘာတဲ့” ဟု ရွာလီက ေမးလိုက္မိ၏ ။

“ေဝါဟာရ အဘိဓာန္ေရးခ်င္တဲ့ စာ႐ူးေပ႐ူး မိန္းမႀကီး တေယာက္တေလမ်ား ခင္ဗ်ားမသိဘူးလားလို႔ ေမးေနတာပါ”

ရွာလီခမ်ာ မသိေၾကာင္း ေျဖရံုသာေျဖႏိုင္ၿပီး လူရာမဝင္ေသာ လူမႈ႔ေရး သိပၸံပညာရွင္ႀကီး၏ အလုပ္ ရွာေတာ္ပံုကို အႏုလံုပဋိလံု စဥ္းစားေနမိေလသည္ ။

“ဒီအခန္းကိစၥၿပီးျပန္ေအာင္ ဝင္ေငြမွန္တဲ့ အလုပ္တခုေတာ့ လုပ္ရမွာဘဲ ။ တစ္ေန႔ တနာရီ ႏွစ္ရာရီ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ ။ ကိုမသိတဲ့ၿမိဳ႕မွာ အလုပ္ရွာရတာေတာ့ ခပ္ခက္ခက္ဘဲ”

ရွာလီေဝလင္က

“က်မ ကူႏိုင္ေကာင္း ကူႏိုင္ပါလိမ့္မယ္” ဟုတလံုးခ်င္း ေျပာသည္ ။

ကြိက နာရီကို တခ်က္လွမ္းၾကည့္ရင္း

“ကူႏိုင္မယ္လို႔ ယံုပါတယ္ ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ခုႏွစ္မိနစ္ေတာင္ အခ်ိန္ျဖဳန္းပီး ခင္ဗ်ားကို ခ်ဥ္းကပ္ေနတာေပါ့”

“တိုက္႐ိုက္မေျပာတိုင္း အၿမဲ အခ်ိန္ျဖဳန္းတာ မဟုတ္ဘူးရွင့္”

ကြိ သည္မ်က္ႏွာ အိုအိုႏွင့္ ထိုင္ေနၿပီး ၊ စာရြက္မ်ားကို လွန္ေလွာေနသည္ ။

“အဲဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားက ဘာအႀကံေပးခ်င္လဲ”

ရွာလီသည္ ေဒၚလာႏွစ္ဆယ္တန္ ေငြစကၠဴကေလးကို ေရာင္စံုစားပြဲခင္းေပၚတြင္ ဟိုေရြ႕ဒီေရြ႕ႏွင့္ အကြက္ေဖၚေနသည္ ။ ကြိကမူ သူ႔နာရီကိုသာ လွမ္းၾကည့္ေနသည္ ။

“က်မကေတာ့ ပို႔စ္သတင္းစာမွာ အလုပ္ေလွ်ာက္ၾကည့္ေစခ်င္တာဘဲ”

“ပို႔စ္ ၊ ပို႔စ္ ဒီၿမိဳ႕ကမနက္သတင္းစာလား”

“ဟုတ္ပါတယ္”

ကြိက ရယ္ခ်လိုက္ေလသည္ ။ တကယ္ ဟုတၱိပတၱိ ရယ္ျခင္းျဖစ္၏ ။ ရယ္ေလ့ရယ္က်င့္နည္း၍ ေပ်ာ့ဖတ္ဖတ္ျဖစ္ေနေသာ ပါးေၾကာမ်ားေၾကာင့္ သူ႔ရယ္သံမွာ ေလးတြဲ႔တြဲ႔ႏွင့္ ေၾကာင္စီစီရယ္သံျဖစ္ေနသည္ ။

“အဲဒီ သတင္းစာမွာ အခုဘယ္သူေခါင္းႀကီး ေရးသလဲ”

“ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္း ဆိုတာ ေရးေနပါတယ္”

“အား …ဒါ့ေၾကာင့္အခြန္စနစ္ ကိစၥေခါင္းႀကီးေတြက စစ္သံေပါက္ေနတာကိုး ။ တေန႔တုန္းက တပုဒ္ဖတ္မိတယ္ ။ သိပ္ရီရတာဘဲ”

“ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းက က်မမိတ္ေဆြရွင့္”

“သူ႔ႏိုင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ အျမင္နဲ႔ ဘာဆိုင္လဲ ။ ခင္ဗ်ားမိတ္ေဆြ ဆိုရင္လဲ ခင္ဗ်ားမွာ အေတာ္ရီရတဲ့ မိတ္ေဆြ ရွိတယ္လို႔ ေျပာရေတာ့မွာေပါ့”

ရွာလီသည္ သိသိသာသာႀကီး ကၽြဲၿမီးတိုကာ ထရပ္လိုက္သည္ ။

“က်မက အႀကံေပးတာဘဲ ။ ရွင္စဥ္းစားေပါ့ ။ မဂၤလာညပါ”

“အဲဒီသတင္းစာက စာမူခေရာ ေကာင္းေကာင္းေပးရဲ႕လား”

“ဒါေတာ့ တိုက္ပိုင္ရွင္ေတြနဲ႔ေျပာေပါ့”

“ဒီ သတင္းစာမွာ ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေရးတတ္သားတတ္တဲ့ လူေတြ လိုေနတာေတာ့ အမွန္ပဲ ။ ကၽြန္ေတာ္ လည္း အခ်ိန္ေတာ့ မ်ားမ်ားမေပးႏိုင္ဘူး ။ အိမ္လခ ရ႐ံုေလာက္ဘဲ ။ ခင္ဗ်ား အႀကံေပးတာ မဆိုးပါဘူး ။ အလုပ္ေလွ်ာက္ရင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေကာင္းကို သြားေတြ႔ရမွာလား”

“ပို႔စ္ သတင္းစာရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ တေယာက္နဲ႔ က်မသိပါတယ္ ။ သူ႔ကိုေျပာၾကည့္ပါအံုးမယ္ ။ အလုပ္ ေနရာလပ္ရွိရင္ က်မ မိတ္ဆက္စာ ေရးေပးလိုက္ပါ့မယ္ ။ ရွင္သူ႔ကိုသြားေတြ႔လိုက္ေပါ့”

“သူ ကၽြန္ေတာ့္ဆီ လာမေတြ႔ႏိုင္ဘူးလားဗ်ာ ၊ ကၽြန္ေတာ္ သိပ္အလုပ္႐ႈပ္ေနလို႔ပါ ”

“သူလဲ အလုပ္႐ႈပ္တာဘဲေပါ့ရွင္”

“ဟင္း…ေကာင္းပါပီေလ ။ ခင္ဗ်ား အႀကံေပးတဲ့ အတိုင္းဘဲ လုပ္ပါေတာ့မယ္”

ရွာလီ အခန္းအျပင္သို႔ေရာက္ေသာအခါ တိတ္တိတ္ေခ်ာင္းနားေထာင္ေနေသာ ဖီဖီကို ေတြ႕ရသည္ ။

“ရွာလီ အသက္နဲ႔ကိုယ္ အိုးစားမကြဲေသးဘူးေနာ္ ၊ ဟန္က်ရဲ႕လား”

“သိပ္ကိုဟန္က်တာေပါ့ ။ ေဒၚလာႏ်စ္ဆယ္လဲ ရခဲ့ပီ ။ သူ႔အတြက္လဲ အလုပ္ရွာေပးခဲ့ပီ”

ဖီဖီသည္ ကကြက္ကေလး တကြက္ႏွစ္ကြက္ ကလိုက္ကာ အသံတိမ္ကေလးျဖင့္ ေကာင္းခ်ီးေပးလိုက္ သည္ ။

ရွာလီသည္ ဖီဖီ့ လည္ပင္းကို ဖက္လိုက္ၿပီး

“ဖီဖီေရ အဲဒီလူကို ၾကင္ၾကင္နာနာ ဆက္ဆံပါကြယ္ ။ မမ ေတြ႔ဖူးသမွ် လူထဲမွာ သနားစရာ အေကာင္း ဆံုးလူဘဲ”

အိမ္ျပန္ေရာက္၍ ညအိပ္ရာ ဝင္ေတာ့မည္လုပ္မွ သူ႔ညီမဝမ္းကြဲကို သူမွာခဲ့သည္မွာ ဂြက်က် ျဖစ္ေန ေၾကာင္း စဥ္းစားမိသည္ ။ အေၾကာင္းမူ သူသြားစဥ္က ဖီဖီကို ၾကင္ၾကင္နာနာ ဆက္ဆံရမည္ဟု မစၥတာ ကြိအား မာေရေက်ာေရ ေျပာၾကားရန္ ႀကံရြယ္ခ်က္ျဖင့္ သြားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေလ၏ ။